کد مطلب:3090 شنبه 7 خرداد 1390 آمار بازدید:912

پاسخ به سؤالات شرعي

شبكه ولايت - احكام

بسم الله الرحمن الرحيم

آقاي وحيد پور
با عرض سلام خدمت شما بينندگان گرامي ، مهمان منازل شما هستيم با برنامه پاسخ به سؤالات شرعي در خدمت شما هستيم .
در هفته گذشته بحث خمس را خدمت شما مطرح كرديم و سؤالات در اين باره فراوان است و چون نميتوانيم بصورت مفصل به احكام شرعي اين مسئله بپردازيم لذا سعي ميكنيم بصورت گذرا از مباحث عبور كنيم و احكام ديگر را هم مطرح كنيم .
احكام شرعي بسيار جامع و كامل و همه بُعدي است و هم احكام قبل از مرگ را شامل ميشود و احكام بعد از مرگ را شامل ميشود و به ما مي آموزد كه براي بعد از مرگ هم انديشه كنيم و مقدماتي را هم فراهم كنيم و حتي ميتوانيم براي بعد از مرگمان تصميم بگيريم مثلاً ممكن است كه اين سؤال پيش بيايد كه شخصي كه از دنيا رفته است چون زنده نيست و اراده و اختياري ندارد چگونه چنين چيزي ممكن است ؟ پاسخ اينجاست كه تا شما زنده هستيد از نظر احكام شرعي به شما اين اجازه داده شده است كه پيرامون زندگي بعد از خودتان و ثروت بعد از خودتان و فرزندان بعد از خودتان تصميم بگيريد و اين خيلي مهم است و در اين زمينه بحث وصيّت را داريم و بحث وقف را داريم و بحث ثلث مال را داريم و بحث ارث را داريم كه شما اگر ملاحظه بفرمائيد كه ما تا زنده هستيم وظايفي داريم و بعد كه از دنيا رفتيم تكليفي متوجه ما نيست ولي وظايفي بعد از مرگ ما است كه بعهده ديگران قرار ميگيرد مثل ورثه و وصي ما .
اگر وصيت كرديم و شخصي را وصي قرار داديم ، وصي بايد و واجب است از نظر شرعي كه به وصيت عمل كند و نميتواند تخطي و تخلف كند و ما ميتوانيم براي بعد از مرگ خودمان وظايفي را تعيين كنيم كه تأييد شرعي دارد و شرع مقدس اسلام فرمود ميتوانيد اينكار را بكنيد و وظايفي را بعهده وصي خود بگذاريد و آنها از نظر شرعي ملزم هستند كه اينكار را انجام دهند .
اموالي كه از انسان ميماند بعد از مرگ معلوم نيست كه به اندازه اي باشد كه ميان ورثه قابل تقسيم باشد ، اولاً همه از اين اموال بهره نميبرند و خويشاوندان سببي هيچ بهره اي نميبرند يعني داماد ارث نميبرد و عروس و يا پدر زن و مادر زن و مادر شوهر و پدر شوهر و ... كسانيكه بواسطه ازدواج فاميل شدند كه به آنها فاميل سببي ميگويند بعد از مرگ هيچ ارثي نميبرند و تنها كسيكه از راه سببي ارث ميبرد همسر دائمي فرد است و در عقد موقت ارث بردن در كار نيست و فاميلهاي نسبي و خويشان خوني كه با هم فاميل هستند و كسانيكه از نظر خوني با شما وابسته هستند و كساني كه از نظر شير خوردن با انسان محرم شدند مثل برادر شيري و خواهر شيري و مادر شيري و پدر شيري اينها ارث نميبرند .
سؤال يكي از بينندگان :
اگر فردي بنا به دلايلي در بدنش چيزي كار گذاشته باشد كه نتواند روزه بگيرد و راندمان كاري فرد پائين تر ميشود و حداقل بايد آب را بخورد ، آيا ميتواند فقط با خوردن آب روزه بگيرد ؟
پاسخ آقاي وحيد پور :
اگر شخصي بايد در روز مقدار زيادي آب بخورد مثل بيماران كليوي كه مشكل كليه دارند و يا سنگ كليه دارند كه پزشك دستور داده كه هر نيم ساعت يكبار و يا به فواصل زماني منظم يك ليوان آب را مصرف كند و اين فرد نميتواند روزه بگيرد زيرا اگر دكتر گفته بايد آب بخورد و اين فرد روزه بگيرد و نتواند آب بخورد بيماري تشديد ميشود و براي او مضرّ است و بنابراين روزه بر اين فرد نيست و روزه را بايد بخورد و اگر در طول سال تا ماه رمضان بعد خوب شد روزه را قضا كند ولي اگر در طول سال خوب نشد روزه بر او نيست و قضاي روزه هم بر او نيست فقط كفاره روزه هايش را بايد به اندازه هر روزي كه روزه خورده است بمقدار يك كيلو غذا به فقير بپردازد .
سؤال يكي از بينندگان :
در اسلام حكمي در ذبح كردن حيوان توسط زنان وجود دارد يا نه ؟
پاسخ آقاي وحيد پور :
ذبح توسط بانوان منع شرعي ندارد و شرط نيست كه حتماً ذبح كننده مرد باشد فقط ذبح كننده بايد مسلمان باشد و بسم الله را بگويد و رو به قبله باشد و 4 رگ را ببرد و وسيله ذبح در درجه اول آهن باشد كه اگر نبود وسيله برنده ديگري باشد .
خويشاوندان نسبي مثل پدر و مادر و خواهر و برادر و خاله و عمه كساني هستند كه از مال انسان بهره دارند و ارث مي برند و زن و شوهر هم از يكديگر ارث ميبرند و اين شرط دارد و شرطش اين است كه انسان زمانيكه از دنيا رفت مالي داشته باشد كه بدهي هايش را هم داده باشد و چيزي باقي مانده باشد پس قبل از تقسيم ارث بايد دو كار را انجام دهند كه يكي پرداخت بدهي هاي ميت است و بعد كه بدهي هاي ميت را پرداختيم بايد بسراغ وصيتنامه ميت برويم كه اگر يك سوم مالش را وصيت كرده باشد بايد يك سوم را جدا كنيم و بعد اگر چيزي باقي ماند بين ورثه تقسيم ميشود .
سؤال يكي از بينندگان :
كسيكه مجبور است آب بخورد ، اگر همين آب را بخورد و غذاهاي ديگر را نخورد و به نيت روزه باشد چگونه است ؟
پاسخ آقاي وحيد پور :
اين روزه نيست و اصلاً حكم روزه ندارد و ثوابي هم ندارد .
سؤال يكي از بينندگان :
اگر شخصي در زمان حياتش زميني را بنام ديگري و فرد ثالثي كرده باشد و بعد از مدتي آن فرد ثالث از دنيا برود و فردي كه زمين را بنام فرد ثالث كرده است دوباره زمين را تصاحب كند و در آن كشت و زرع كند ، آيا بعد از اينكه وارث فرد دوم اين زمين را از ايشان بگيرد ميتواند در اين زمين كشت و كار داشته باشد ؟ ذو حلال است يا نه ؟
پاسخ آقاي وحيد پور :
اگر زمين را بنام او كرده است و زمين را به او بخشيده است و در اختيار او گذاشته است كه كاملاً او آزاد بوده است و از ملكيت شخص اول خارج شده است و جزء اموال شخص دوم است كه بنام او زده و شخص اول حقي در زمين ندارد ، بنابراين كسيكه زمين در اختيار او قرار گرفته است اگر بميرد و از دنيا برود زمين به ورثه او تعلق ميگيرد و آن شخصي كه زمين را بخشيده است هيچگونه حقي ندارد .
سؤال يكي از بينندگان :
پدر من روزه نميگيرد و به من ميگويد كه من بجايش روزه بگيرم و خودش هم زنده است ، اين چه حكمي دارد ؟
پاسخ آقاي وحيد پور :
كسي بجاي آدم زنده نميتواند روزه بگيرد و وظيفه پدر شما اين است كه خودش روزه اش را بگيرد و عبادات واجب و وظايف واجب را هر كسي بايد خودش براي خودش انجام دهد و واجب عيني نام دارد و بر خود فرد واجب است البته اگر كسي از دنيا رفته است و زمانيكه زنده بوده است نماز و روزه اي بخاطر عذر هايي بر گردن او باقي مانده است پسر بزرگ بعد از مرگ پدر بايد نمازهاي پدر را انجام دهد ولي اگر پدر زنده است بايد خودش انجام دهد .
سؤال يكي از بينندگان :
من از روزيكه فهميدم بايد مؤمن باشم و شروع به نماز خواندن كردم شايد حدود ده سال ميشود ، ولي بطور يقين ميدانم كه خيلي نماز و روزه به گردن من است و الآن هم در شرائطي هستم كه نميتوانم همه آنها را بجا بياورم بخاطر مشكلاتي كه دارم با اينكه در طي سال اضافه تر از ماه رمضان هم روزه گرفته ام ، تكليف من چيست ؟
پاسخ آقاي وحيد پور :
اگر انسان نماز و روزه و حج خود را كه بر او واجب است انجام نداده باشد و اگر تا آخر عمر بگردنش باقي ماند و انجام نداد بايد وصيت كرد و بحث امروز ما وصيت است كه انسان بايد بعد از خودش اين را انجام دهد ، اگر ميتواند الآن انجام دهد و اگر نميتواند بايد وصيت كند و بحث ثلث مال همين است كه ثلث مالش را خودتان در اختيار داريد كه طبق خواست خودتان خرج شود و وصيت ميكنيد كه يك سوم مالتان به اين نحو خرج شود ولي تا زمانيكه انسان زنده باشد نميتوانند ديگران نماز و روزه او را انجام دهند .
اگر كسي وصيت به ثلث نكرد بعد از اينكه از دنيا رفت اگر ورثه كرم كنند و از مال خود رضايت دهند كه برداشته شود ميشود و يا ميتوانند خودشان نماز و روزه را انجام دهند و از گردن ميت برطرف خواهد شد .
سؤال يكي از بينندگان :
پدر من فوت كرده است و برادرم ارث را به درستي تقسيم نكرده است ، اين چه حكمي دارد ؟
پاسخ آقاي وحيد پور :
اگر كسي ارث را به ميزان شرعي تقسيم نكند ظلم و غصب است و حرام است و روز قيامت بدترين عذاب را دارد و حق الناس است مگر اينكه رضايت آنها را جلب كند و يا حق ورثه را بپردازد .
سؤال يكي از بينندگان :
وصيت كرده بودند كه اموالش خرج ايشان شود و بقيه هم صرف در امور خيريه شود و پسرها هم امضاء كردند و قبول كردند ولي بعد از سه و چهار سال كه از مرگ ايشان گذشت با اينكه امضاء كرده بود گفت من اين وصيت نامه را قبول ندارم ، اينجا چه حكمي دارد ؟
پاسخ آقاي وحيد پور :
وصيتنامه دو جور است يا كتبي است و يا شفاهي است و اگر كتبي باشد و يا شفاهي باشد و شاهد آن را تأييد كرده باشد بايد به آن عمل شود و اگر وصيت به مال بوده كه يعني براي من خرج شود از ثلث مال برداشته ميشود چرا كه ثلث ما حق ميت است و واجب است براي ايشان خرج شود و اگر خلاف وصيت عمل شود صريحاً آيه قرآن فرمود « فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ » ( سوره بقره آيه 283 ) گناه بزرگي است و حق الناس است و حق ميت است و بايد توبه كند و به وصيت عمل كند .
سؤال يكي از بينندگان :
درباره اين سودهايي كه بانكها ميدهند توضيح دهيد ؟ چه حكمي دارد حلال است و يا حرام است ؟
پاسخ آقاي وحيد پور :
سود بانكي به اين معناست كه شما در بانك سپرده گذاري كرديد و اين بايد يك معامله شرعي باشد و چيزي در شرع بنام سپرده گذاري نداريم و آنچه كه در شرع مقدس وارد شده است يا مضاربه و يا مشاركت و يا وكالت و يا قرار داد است و بايد بدانيد كه اين قرار داد چگونه قرار دادي است ، آيا به بانك وكالت ميدهيد كه با پول شما معامله شرعي انجام دهد ؟ آيا مضاربه است ؟ اگر قرار داد را با دقت و با توجه خوانديد مانعي ندارد معامله شرعي است و بانك هم سود همان معامله را بشما ميدهد ولي اگر قرار شد كه پول را بعنوان قرض به بانك بدهيد و پولي را هم كه بشما ميدهد بهره پول شما باشد اين ربا و حرام است .
سؤال يكي از بينندگان :
خانم ها اگر بخواهند نماز بخوانند و آستين كوتاه بپوشد و چادر هم سرشان باشد آيا اشكال دارد يا ندارد ؟
پاسخ آقاي وحيد پور :
اگر خانمي آستين كوتاه بپوشد و چادري پوشيده است كه تمام بدن را پوشانده است اشكالي ندارد . در نماز خانم ها بغير از گردي صورت و دستها تا مچ و پا تا مچ بقيه بدن بايد پوشيده شود حال اگر زير چادر آستين كوتاه باشد مانعي ندارد اگر چادر نازك نباشد .
سؤال يكي از بينندگان :
من راننده ميني بوس هستم و منبع درآمد ديگري هم ندارم ، آيا بايد خمس پولي را كه با آن ميني بوس خريده ام را بپردازم يا نه ؟ حكم در اينجا چيست ؟
پاسخ آقاي وحيد پور :
ميني بوس ابزار كار هم خمس دارد و ميتوانيد حساب كنيد و بدهكار شويد و اگر رقمش بالا بود تدريجي مطالبه ميشود و كم كم در حد توان پرداخت نمائيد .
سؤال يكي از بينندگان :
من ناراحتي پوكي استخواني دارم و مهره هاي پشتم خالي شده است و دكتر به من گفته است كه هر روز بايد به خودم آمپول بزنم و آمپول در رگ نيست بلكه در عضله است من ميخواهم بدانم كه بخاطر اين آمپول زمانيكه ميخواهم روزه بگيرم سبب بطلان روزه ميشود يا نه ؟ و الكل صنعتي كه بايد قبل از آمپول به بدنم بزنم آيا نجس است يا نه ؟
پاسخ آقاي وحيد پور :
اگر روزه براي بيماري شما مضر است كه اصلاً نبايد روزه بگيرد و اگر روزه براي بيماري شما مضر نيست و بيماري شما را تشديد نميكند و شدت نميبخشد و فقط شما بايد در روزه آمپول بزنيد اين آمپول زدن روزه را باطل نميكند و اگر در رگ تزريق نميشود و در عضله است مشكلي ندارد و الكل صنعتي هم پاك است و مانعي ندارد و اگر بتوصيه پزشك متخصص مجبوريد كه در طول روزه دائم آب بخوريد پس نميتوانيد روزه بگيريد و روزه بر شما واجب نيست .
بحث ارث را مورد بررسي قرار داديم ، پس كسيكه مالي دارد ميتواند بعد از خودش يك سوم آن را خرج كند ميتواند فكر آينده كند و وصيت كند و يك سوم مال را براي منافع خودش بردارد .
برخي از افراد بخاطر اختلافي كه در خانواده وجود دارد منجر به اين ميشود كه پدر برخي از اين بچه ها را از ارث محروم كند و اين از نظر شرعي اشتباه است و هيچ كس درباره حقوق ورثه نيمتواند دخالت كند چه بخواهيم و چه نخواهيم وقتيكه از دنيا رفتيم اموال ما طبق قانون شرع و اسلام تقسيم ميشود و دست فرد نيست و حد و حدود آن را شرع مقدس تعيين كرده است .
پس محروميت از راث از نظر شرعي غلط است و ما نميتوانيم وصيت كنيم كه يكي از ورثه كمتر ارث ببرد و پسرها مساوي ارث ميبرند و فقط دختر است كه به مصالح و حكمتهايي كمتر از پسرها ارث ميبرند .
سؤال ديگر اين است كه آيا ميتوانيم سهم الارث يكي از ورثه را زيادتر كنيم ؟ بله اين امكان پذير است ولي از ثلث مال فقط اين كار انجام ميشود چون مختص به خودمان است و در هر راه شرعي و حلالي ميتوانيم خرج كنيم و اشكالي ندارد كه به يكي از ورثه مان از ثلث مال خودمان بيشتر بدهيم .
سؤال يكي از بينندگان :
خانمي كه مهريه اش بگردن شوهرش است و در زمان حيات از شوهرش طلب نكند و وصيت كند كه بعد از مرگش نماز و روزه قضايش را از مهرش برايش خرج كند ؟ آيا اين امكان دارد يا نه ؟
پاسخ آقاي وحيد پور :
مهريه را اگر مطالبه نكرديد ميتوانيد وصيت كنيد كه درصورتي كه از دنيا رفتيد شوهر مهريه شما را بدهد و اگر وصيت به ثلث كرديد از اموال شما بردارند و مانعي هم ندارد كه براي نماز و روزه وصيت كرده باشيد .
سؤال يكي از بينندگان :
ما فرزندان پدري هستيم كه با نظارت خود پدر تقسيم ارثش را در زمان حيات به اختيار فرزندان قرار داده است و براي ثلث مال چيزي در نظر نگرفته است ؟
پاسخ آقاي وحيد پور :
چنين چيزي بي معنا است و تقسيم ارث در زمان حيات معنايي ندارد ولي ميتواند اموال را ببخشد و تحويل به فرزندان بدهد و تقسيم ارث در زمان حيات بي معنا و باطل است و فقط ميتواند وصيت كند به ثلث كند اگر از دنيا رفت اموال بايد طبق موازين و قواعد شرعي تقسيم شود و قبل از تقسيم اموال طبق وصيت ثلث مال جدا شود .
سؤال يكي از بينندگان :
ما شخصي را در قبر گذاشتيم و بعد از يك هفته گفتند كه از درون قبر صداي ناله مي آيد ؟ علت اين امر چيست ؟
پاسخ آقاي وحيد پور :
اينها خيالات است كه نبايد به آنها توجه كرد و خرافه است و بايد مواظب باشيم كه به خرافات گرايش پيدا نكنيم .
سؤال يكي از بينندگان :
شير بهائي كه در عروسي ميگذارند سنت است يا نه ؟
پاسخ آقاي وحيد پور :
شيربهاء وجه شرعي ندارد و آنچه كه در ازدواج مطرح است اين است كه مهريه اي براي دختر تعيين شود اما اينكه خانواده دختر از داماد و يا پدر داماد مطالبه شيربهاء يعني شيري را كه دختر خورده است مطالبه كنند غلط است و از نظر شرعي چنين چيزي وجود ندارد .
سؤال يكي از بينندگان :
اينكه در ابتداي هر كاري مثل مسافرت و يا ازدواج ابتدا استخاره ميكنند درست است يا نه ؟ استخاره چه حكمي دارد ؟
پاسخ آقاي وحيد پور :
كجا در اسلام آمده كه براي هر كاري قبل از مشاوره و تعقل بسراغ استخاره برويم ؟؟؟ اگر ميخواهيم استخاره انجام دهيم بايد اول بسراغ مشاوره برويم و بعد با فكر تعقل صحيح كنيم و بعد اگر به نتيجه اي نرسيديم ميتوانيم استخاره كنيم .